A, więc jak sobie zatem poradzić? Złotej rady nie sprzedamy, bo jak ze wszystkim- to zależy. Nie wrzucamy wszystkich małych istotek do jednego worka, bo każde z nich jest inne.
Jednak pragniemy, przedstawić jedną kwestie
-Konsekwencją tego, że nie posprzątałeś pokoju będzie to, że dziś w sklepie nic słodkiego Ci nie kupię i wieczorem nie obejrzysz żadnej bajki. Konsekwencja i kara, to słowa o dwóch różnych znaczeniach, których nauczyliśmy się używać zamiennie, co przynosi wiele nieporozumień.
Konsekwencja dotyczy rezultatu jakiegoś działania i nie jest związana z ingerencją osoby trzeciej- najczęściej rodzica. Kara związana jest z kolei z udziałem innej osoby, a dodatkowo często towarzyszy jej chęć zemsty za to, że dziecko naruszyło nasze granice lub chęć kontroli: muszę położyć temu kres, bo kto jak nie ja?
Jak zatem dziecko się czegoś nauczy, jeśli nie doświadczy kary lub przykrych dla niego konsekwencji?
Z pomocą przychodzą 3 strategie w 1
1. Opisywanie dziecku tego co zrobiło.
2. Mówienie o konsekwencjach.
3. Wspieranie w naprawianiu wyrządzonej krzywdy.
Jak to wygląda w praktyce?
,,Zobacz, podrzucałeś twardą piłkę do góry, stojąc obok Tymka, wyleciała Ci z rąk i uderzyłeś Tymka w głowę. Teraz płacze’’
Ja porozmawiam z Tymkiem, a ty przyniesiesz Tymka butelkę z wodą i torebkę z plastrami i przeprosisz Tymka’’
,,Spójrz, sok wylał się na kanapę i całą ją pobrudził’’
Gdy pijesz sok na kanapie i jednocześnie przy tym skaczesz, to tak właśnie się dzieje(mówienie o konsekwencjach nie musi być groźbą)
‚,Musimy zrobić teraz z tym porządek. Ja powycieram ścierką z płynem, a ty polejesz wodą ok?’’
,,Spójrz, piłka wyleciała poza boisko, gdybyś nie rozmawiał i mnie posłuchał, jak tłumaczyłem zasady, to piłka by nie wyleciała i nie straciłbyś czasu na zabawę. Pójdź po piłkę, ja poczekam na ciebie’’
Dzieci często nie zdają sobie sprawy z następstw swojego zachowania, ponieważ nie potrafią jeszcze myśleć przyczynowo-skutkowo, więc dobrze im opisywać i jasno komunikować, to że niektóre działania są przykre dla innych, a także pozwolić i pomóc naprawić wyrządzoną krzywdę.
Zatem kiedy karę stosować?
Uważamy, że wtedy kiedy dziecko notorycznie coś powtarza, zna doskonale konsekwencje swoich czynów, kolokwialnie mówiąc, wie co się wydarzy, jeśli daną rzecz zrobi, więc tego typu postępowanie w tych sytuacjach popieramy.